Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τα κομπολόγια

29/06/2022
Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τα κομπολόγια | Stosfiri.gr

Το κομπολόι αποτελεί αντικείμενο αξεσουάρ της Ελληνικής και Κυπριακής κουλτούρας, που είναι φτιαγμένο από χάντρες από κόκκαλο, κεχριμπάρι, ασήμι, γυαλί, ξύλο κ.λπ., τρυπημένες στο κέντρο και περασμένες σε νήμα του οποίου οι άκρες ενώνονται με κόμπο, και οι οποίες μετατοπίζονται αργά αργά η μία μετά την άλλη με τη βοήθεια των δακτύλων, ή περιστρέφεται όλο πέριξ των δακτύλων ως απασχόληση. Εκτός από νήμα, οι χάντρες μπορεί να ενώνονται με αλυσίδα, δέρμα, κ.λπ. Αποκαλείται επίσης, στην μάγκικη διάλεκτο, και μπεγλέρι αν και με αυτήν την ονομασία είναι γνωστό και ένα άλλο διαφορετικό, αλλά παρόμοιο αντικείμενο.

Κομπολόι... Μία λέξη που δεν μεταφράζεται σε άλλες γλώσσες. Ίσως η προέλευση της να έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα, όπου η αρχαία ελληνική λέξη κόμπος σημαίνει κρότος, θόρυβος.

Πράγματι, μοιάζει να είναι λογικό από τη στιγμή που η ιδιαιτερότητα του κάθε κομπολογιού σχετίζεται με τους διαφορετικούς ήχους που παράγουν οι χάντρες όταν συγκρούονται μεταξύ τους.

Έτσι, διαφορετικός θα είναι ο ήχος του Κεχριμπαριού, άλλος του Γιούσουρι, του Κόκκαλου ή των Ημιπολύτιμων λίθων.

Το κομπολόι στην Ελλάδα ιστορικά υπήρξε από τη μία σύμβολο γοήτρου και εξουσίας των προυχόντων, και από την άλλη αξεσουάρ των ανθρώπων του υποκόσμου, των ρεμπέτηδων και των χασικλήδων.[3] Κομπολόι κρατούσαν όσο οι μάγκες του υποκόσμου, τόσο και ο Αρχηγός της Χωροφυλακής.[εκκρεμεί παραπομπή]

Οι άρχοντες και οι πρόκριτοι κρατούσαν μεγάλο και βαρύ κομπολόι με χάντρες από κεχριμπάρι που είχε απαραίτητα και πλούσια μεταξένια φούντα για να χαϊδεύουν. Με το πέρασμα των χρόνων εμφανίζονται στην Ελλάδα οι μάγκες, οι νταήδες, οι κουτσαβάκηδες, οι χασικλήδες, οι λούμπεν και οι ρεμπέτες, ομάδες κοινωνικά ανένταχτες και απροσάρμοστες για την τότε υψηλή κοινωνία. Κάθε τάξη έχει την τάση να ανταγωνίζεται, να προβάλλεται και να διαφοροποιείται από τις άλλες. Ένας τρόπος είναι και η δημιουργία δικών της συμβόλων. Έτσι, οι μάγκες στριφογυρνούσαν κομπολόγια από ευτελή υλικά και βροντοχτυπούσαν τις χάντρες για να δηλώσουν την παρουσία τους, ενοχλώντας επίτηδες τους ανθρώπους γύρω τους. Αφαίρεσαν και την φούντα διότι δεν βόλευε στο στριφογύρισμα και στο βροντοχτύπημα των χαντρών. Οι οικονομικά ασθενέστεροι έκαναν το ίδιο, διότι η μεταξένια φούντα κόστιζε